GRIS bestaat 20 jaar!

In 2002 werd de GROSH officieel de GRIS. Twintig jaar later werd dit kort gevierd, net voor de eerste algemene ledenvergadering van het 21e jaar. Proficiat!

Het begin

Op initiatief van het 11.11.11.-comité Groot Lubbeek werd in 1992 de ‘Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking’ (GROS) opgericht.
Het 11.11.11.-comité Groot Lubbeek, de  kernen van Broederlijk Delen uit de 4 deelgemeentes, de jaarlijkse actie voor vredeseilanden van KLJ Lubbeek, het derdewereldanimatiecentrum ‘Het Geleeg’ en enkele geïnteresseerden ten persoonlijke titel werden rond de tafel gebracht.
Het gemeentebestuur ging in op de vraag van het Nationaal Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking (NCOS) om een schepen voor ontwikkelingshulp te benoemen. De schepen steunde dit eerste prille initiatief ten volle.
De voornaamste bedoeling was om de verschillende reeds bestaande initiatieven rond ontwikkelingshulp samen te brengen en beter op elkaar af te stemmen.

De GROS wordt GROSH

Toen in 1994 ook de Lubbeekse briefschrijfgroep Amnesty International en het ondertussen opgerichte Roemenië-comité wensten toe te treden, werden de doelstellingen van de GROS verruimd met de term ‘humanitaire acties’. De GROS werd GROSH (Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Acties)
Dit maakte de groep niet alleen omvangrijker, maar verlegde ook de doelstellingen en prioriteiten.
Het accent verschoof met de jaren steeds meer van (exclusief) fondsenwerving voor projecten in het Zuiden naar sensibilisering en initiatieven die zich richtten naar onze (eerste?) wereld.
En terwijl ontwikkelingssamenwerking zich prioritair richt op het zuiden (de zogenaamde ontwikkelingslanden) bracht de val van de Berlijnse muur ook het Oostblok op onze agenda.
In deze periode werden heel wat gezamenlijke initiatieven genomen zoals publieke paneldebatten en (drie maal) het jeugdwereldfeest, telkens in een andere deelgemeente.
 
De functie van schepen van ontwikkelingssamenwerking kreeg er een heel pak ‘wereld’ bij.
Contacten met gemeentelijke ontwikkelingsraden uit naburige gemeentes brachten de GROSH er toe om voor zichzelf de werking vast te leggen in ‘statuten’ teneinde een erkenning te bekomen als gemeentelijk adviesorgaan voor de materie ontwikkelingssamenwerking en humanitaire acties.
De GROSH kreeg geen officieel statuut (zoals de cultuur-, sport- of jeugdraad) maar werd (officieus) erkend in zijn werking en mocht de term ‘gemeentelijk’ blijven voeren in zijn naam. Het bedrag dat jaarlijks in de begroting was ingeschreven voor ‘11.11.11. en andere’ werd verhoogd en toegewezen als werkingskrediet voor de GROSH.
 
Een politiek memorandum

In het jaar 1994 waren er gemeenteraadsverkiezingen. De GROSH nam die gelegenheid te baat om voor het eerst een ‘politieke agenda’ naar voor te brengen..
Door de kernleden van de GROSH werd een politiek memorandum opgesteld dat overhandigd werd aan alle gemeenteraadsleden.
Vanaf dat moment werd er ook jaarlijks een jaarverslag gemaakt, dat telkens mondeling kon worden toegelicht op een gemeenteraad.
Het daaropvolgende verkiezingsjaar 2000 was voor de GROSH een goede aanleiding om de voorbije legislatuur te evalueren in functie van het memorandum uit 1994 en daar meteen een beleidsnota voor de komende 6 jaar aan toe te voegen. Dit resulteerde in een aantal teksten en een 5-tal beleidsgesprekken met de schepen ontwikkelingssamenwerking van dienst.
De nationale regelgeving stak ons een stevige hand toe, door voor de nieuwe legislatuur alle schepenfuncties te verplichten tot een ‘beleidsnota’, zo ook de schepen ontwikkelingssamenwerking. Dit bracht het welbegrepen wederzijds belang van zowel de GROSH als van de schepen ontwikkelingssamenwerking op korte tijd heel wat dichter bij elkaar.
Het jaarverslag van het verkiezingsjaar 2000 ging, in vergelijking met zijn voorgaande, een stapje verder en keek niet alleen terug naar de voorbije legislatuur, maar formuleerde ook een agenda met duidelijke doelstellingen en trajecten naar de toekomst toe.
 
De vragen en verwachtingen naar het gemeentebestuur werden hierbij duidelijker geformuleerd:
1. Behoud en uitbreiding van logistieke en financiële ondersteuning van informatieve en
sensibiliseringsopdrachten van de GROSH naar de Lubbeekse bevolking (lidorganisaties, jeugdorganisaties, onderwijs, volwassenverenigingen)
2. Vraag naar een budget voor directe subsidiëring van erkende projecten die een band hebben met de Lubbeekse bevolking
3. De voorbeeldfunctie die het gemeentebestuur kan bekleden naar de bevolking m.b.t. duurzame en ethisch verantwoorde goederen en producten zoals het aanwenden van FAIRTRADE producten (Max Havelaar koffie, Derdewerelwijnen, Schone Kleren Actie, enz.) moet op de agenda
4.  De GROSH wil als bevoorrechte gesprekspartner erkend worden ten aanzien van het vluchtelingenthema.
5. Het gemeentebestuur kan nauwere samenwerking opstarten met de initiatieven van de hogere overheid m.b.t. ontwikkelingssamenwerking (het VVSG bijvoorbeeld).
6.  Vraag om op termijn de mogelijkheid te onderzoeken om een officiële ambtenaar Ontwikkelingssamenwerking aan te stellen.

Naar een officiële erkenning

Het jaar 2002 werd het jaar van de doorbraak.
De aanwezigheid van een kernlid van de GROSH in de gemeenteraad resulteerde in enkele directe vraagstellingen m.b.t. beleidsaangelegenheden ontwikkelingssamen- werking.
Voor het eerst in haar geschiedenis resulteerde dit in een officiële vraag tot advies van het gemeentebestuur aan de GROSH (omtrent een subsidieaanvraag van een NGO).
Deze vraag werd aangegrepen om de positie van de GROSH als adviesorgaan duidelijker te profileren.
De bespreking in een politieke commissie van een jaarlijkse individuele betoelaging van een lidorganisatie van de GROSH zonder advies hierover van de GROSH, was tenslotte de echte aanleiding tot de procedure ter erkenning van de GROSH als officiële gemeentelijke adviesraad.
Vanaf augustus 2002 werden in meerdere kernvergaderingen en tijdens 2 algemene vergaderingen zowel de procedure als de teksten ter erkenning van de gemeentelijke raad besproken. Dit resulteerde in een voorstel tot naamswijziging en een voorstel tot organiek reglement.
De naam ‘Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Actie’ (GROSH) werd verkort tot ‘Gemeentelijke Raad voor Internationale Samenwerking’ (GRIS). Daarmee sluiten we aan bij de meest recente evolutie en confirmeren we ons naar de officiële betiteling, zoals ze ook gevoerd wordt op federaal en gewestelijk niveau.
Het organiek reglement werd goedgekeurd in de gemeenteraad van november 2002 waardoor de gemeente Lubbeek zich engageert tot het oprichten van een erkende gemeentelijke adviesraad voor Internationale Samenwerking, evenwaardig aan de jeugdraad, de sportraad, de cultuurraad, de milieuraad, de landbouwraad en de seniorenraad.
Tijdens de startvergadering van maart 2003 werd een dagelijks bestuur gekozen dat samen met enkele vrijwilligers de werking van de GRIS zal sturen.
Het eerste inhoudelijke thema dat de GRIS eind 2003 heeft aangevat is de halfweg-evaluatie van de beleidsnota, en hierop voortbouwend de uittekening van een concreet actieplan voor de tweede helft van deze legislatuur.